Zeszyt Informatyki

1. Baza danych to zorganizowany zbiór usystematyzowanych informacji, czyli danych, zwykle przechowywany w systemie komputerowym w formie elektronicznej. Bazą danych steruje zwykle system zarządzania bazami danych (DBMS).

2. Typy baz danych:

- Relacyjne bazy danych - Elementy w relacyjnej bazie danych są zorganizowane jako zbiór tabel zawierających kolumny i wiersze.

- Obiektowe bazy danych - Informacje w obiektowych bazach danych mają postać obiektów, podobnie jak w oprogramowaniu obiektowym.

- Rozproszone bazy danych - Rozproszona baza danych składa się z co najmniej dwóch plików znajdujących się w różnych lokalizacjach. Baza danych może być przechowywana na wielu komputerach znajdujących się w tej samej lokalizacji fizycznej lub rozproszonych w różnych sieciach.

- Hurtownie danych - To typ bazy danych przeznaczony głównie do szybkiego wykonywania zapytań i analizy.

- Bazy danych NoSQL - Umożliwia przechowywanie nieusystematyzowanych i częściowo usystematyzowanych danych oraz manipulowanie nimi

- Grafowe bazy danych - Przechowują dane w postaci encji i relacji między encjami.

- Bazy danych OLTP - To szybka, analityczna baza danych przeznaczona do wykonywania dużej liczby transakcji przez wielu użytkowników.

3. SQL to język programowania używany niemal przez wszystkie relacyjne bazy danych do tworzenia zapytań dotyczących danych, ich przetwarzania i definiowania oraz zapewniania kontroli dostępu. Język SQL został opracowany przez firmę IBM w latach 70. przy istotnym współudziale firmy Oracle, co spowodowało wprowadzenie standardu SQL ANSI i powstanie wielu rozszerzeń języka SQL przygotowanych przez firmy IBM, Oracle i Microsoft. Mimo że język SQL jest nadal powszechnie używany, zaczynają się pojawiać zupełnie nowe języki programowania.

4. Zarówno bazy danych jak i arkusze kalkulacyjne (na przykład Microsoft Excel) oferują wygodny sposób przechowywania informacji. Podstawowe różnice między nimi są następujące:

- Sposób przechowywania danych i ich przetwarzania

- Użytkownicy z dostępem do danych

- Ilość przechowywanych danych

Arkusze kalkulacyjne były pierwotnie przeznaczone dla jednego użytkownika i odzwierciedlają to ich cechy. Są doskonałe dla jednego użytkownika lub małej grupy użytkowników, która nie potrzebuje wielu skomplikowanych funkcji manipulacji danymi. Natomiast bazy danych są przeznaczone do przechowywania znacznie większych zbiorów zorganizowanych informacji — czasem są to ogromne ilości. Bazy danych umożliwiają wielu użytkownikom jednoczesne uzyskiwanie szybkiego i bezpiecznego dostępu do danych i tworzenie dotyczących ich zapytań z wykorzystaniem logiki i języka o wysokim stopniu złożoności.

5. System DBMS stanowi interfejs między bazami danych a jego użytkownikami końcowymi lub programami, umożliwiając użytkownikom pobieranie i aktualizowanie informacji oraz zarządzanie sposobem ich organizacji i optymalizacji. System DBMS ułatwia także nadzorowanie i kontrolowanie baz danych, pozwalając na wykonywanie szeregu zadań administracyjnych, takich jak monitorowanie wydajności, optymalizacja, tworzenie oraz przywracanie kopii zapasowych.

Przykłady popularnego oprogramowania bazodanowego, czyli systemu DBMS, to MySQL, Microsoft Access, Microsoft SQL Server, FileMaker Pro, Oracle Database i dBASE.